Minoan (còn gọi là Minos) được coi là một trong những nền văn minh tráng lệ nhất của Hy Lạp cổ đại. Những con dấu cực nhỏ, được chạm khắc công phu của người Minos từ hơn 3.000 năm trước cho thấy, hẳn là họ đã sở hữu những dụng cụ tinh vi như kính lúp, máy khoan,…

Những hình chạm khắc cực kỳ chi tiết và tinh vi trên những con dấu trên. Từ trái sang phải: Con dấu Minos trên đảo Crete; Nhẫn con dấu Minos bằng vàng được tìm thấy trên đảo Crete; Con dấu Minos từ Knossos, đảo Crete. (Ảnh: The Ashmolean)

Văn minh Minos là một nền văn minh từng phát triển phồn thịnh vào khoảng năm 2700-1450 TCN ở khu vực Địa Trung Hải. Họ dường như đã sở hữu khá nhiều công nghệ tiên tiến. Một trong số đó là những món đồ tạo tác vô cùng khéo léo và tinh vi trên đá mềm, ngà voi hoặc xương.

Hơn 6.500 bức điêu khắc đã được khai quật trên khu vực đảo Crete, Hy Lạp, trong đó 600 thiết kế đến từ khu định cư Phaistos có sự độc đáo và tinh vi vượt trội hơn hẳn so với nhiều khu vực khác.

Chắc chắn, để tạo ra những tác phẩm này đòi hỏi cần phải có những người thợ thủ công lành nghề cùng các công cụ điêu khắc đặc biệt.

Từ lâu, các nhà nghiên cứu đã rất tò mò về các công nghệ mà người xưa từng sử dụng. Làm thế nào họ có thể thao tác trên các chi tiết nhỏ xíu mà cực chính xác như vậy?

Trong cuốn “Catalogue of Engraved Gems” (Tạm dịch: Danh mục các loại đá quý chạm khắc), nữ tác giả Gisela Richter cho biết người Minoan đã biết sử dụng kỹ thuật chạm khắc đá quý.

Tạo vật Minos, mang tên “con dấu của chủ nhân”, khắc họa một tổ hợp nhà nhiều tầng trên đồi Kasteli và hình tượng một người nam trẻ tuổi, có lẽ là một tín đồ. Niên đại 1600 năm TCN. (Ảnh: Ancientpages.com)

“Điều quan trọng cần phải biết là các công cụ cắt chỉ có thể thao tác trên đá và kim loại mềm; những viên đá cứng hơn cần sử dụng kỹ thuật khoan, mài”, cô viết.

Người Minoan có lẽ đã học kỹ thuật này từ nền văn minh Babylon, những người đã sử dụng phổ biến công nghệ này từ khoảng năm 1500 TCN.

Trong cuốn “Selected Writings and a Bibliography” (Tạm dịch: Tuyển tập các bài viết và tài liệu tham khảo), tác giả A. Hyatt Mayor có viết rằng: “Người cổ đại đã biết sử dụng hiệu ứng phóng đại…”

Để chạm khắc trên những món đồ rất nhỏ đòi hỏi phải có công cụ đặc biệt hoặc ít nhất là một công cụ để phóng đại bề mặt vật thể thì người thợ mới có thể thao tác một cách chính xác được.

“Khoảng năm 1600 TCN, người Minos đã phát minh ra những con dấu hai mặt lồi, nó được gọi là viên đá hình thấu kính, có kích thước như viên thuốc khoảng 2,5cm hoặc có cái chỉ bằng 1/2 viên thuốc. Cả hai mặt của viên đá có thể đã được đánh bóng cẩn thận trước khi chạm khắc…”

“Khi một thợ thủ công Minos đánh bóng trên những hòn đá 2 mặt lồi này… người ấy hẳn phải có trong tay một thứ tương tự thấu kính tiêu cự ngắn, vật dụng mà con người chỉ có thể chế tạo ra sau thời Galileo (cách đây hơn 300 năm) …”, A. Hyatt Mayor.

Người Minos có thể đã biết sử dụng thấu kính phóng đại cho ngành thủ công “hiển vi” của họ.

Hiện vật từ hang Ideon. Bên trái: Một mảnh đồ trang sức bằng vàng – Phải: Con dấu bằng ngà. (Ảnh: Explore Crete)

Trong cuốn sách “Đế chế thất lạc Atlantis: Hé mở bí ẩn lớn nhất của lịch sử”, tác giả Gavin Mezies cho biết “một thấu kính được tìm thấy trên đảo Crete có thể phóng đại vật thể lên đến 7 lần với độ nét cực kỳ hoàn hảo… và rất nhiều thấu kính đã được phát hiện trong một hang động linh thiêng với cái tên ‘động Idaion, nằm trên ngọn Ida, ngọn núi cao nhất trên đảo Crete.

Đây là một trong những hang động đền thờ lớn nhất ở Crete, có tầm quan trọng ngang với các đền thờ chủ chốt ở Hy Lạp. Khu vực này từng phát triển rất thịnh vượng trong thời cổ đại (từ năm 4000 TCN cho đến thế kỷ thứ nhất SCN).

Động Ideon nổi tiếng là nơi sinh ra và lớn lên của thần Zeus, Chúa tể của của các vị Thần trong thần thoại Hy Lạp.

Hang động này có thể ẩn chứa nhiều bí ẩn liên quan tới các hình vẽ được khắc trên những con dấu trên đảo Crete, và như tác giả Menzies chúng ta cũng có thể đặt ra một số câu hỏi:

“Người Minos đã viết những gì lên đó? Đây có phải là những chỉ dẫn thiên văn nào đó không? Chúng là bản đồ các vì sao hay chỉ đơn thuần chứa thông tin của người chủ sở hữu? Một số con dấu dường như đã mô tả chi tiết về những chòm sao, chẳng hạn như tinh vân Orion… “

Hoàng An, theo Ancient Pages