CHUYỆN BÙA NGẢI XỨ MƯỜNG - MỘT BÍ ẨN HUYỀN THOẠI CỦA CUỘC SỐNG . BÀI 2.
CHUYẾN KHẢO SÁT THỨ HAI .
Để có thể nghiên cứu một cách tường tận thực hư về chuyện BÙA - NGẢI XỨ MƯỜNg , một lần nữa chúng tôi lại lên đường . Thành phần của Đoàn vẫn như lần trước , chỉ có lái xe khác . Địa điểm khảo sát kỳ này là tại xóm Dùng - Xã Thạch kiệt - Huyện Thanh Sơn - Tỉnh Phú thọ . Nơi mà chúng tôi đến lần này là nhà của Thày Mo HOÀNG VĂN NHẺO ( Nhẻo chứ không phải Nhẽo như bài viết của Phóng viên HOÀNG ANH XƯỚNG viết ) . Theo đánh giá của mọi người hiểu biết , thày Mo Nhẻo là một thày Mo có nhiều uy tín vì đã làm được nhiều việc và có nhiều thân chủ . Nhà Thày Mo Nhẻo cách nhà Thày Thục khoảng 7 Km , trên đường đi Thu cúc . Qua UBND Xã Thạch Kiệt một đoạn , có một cây cầu bê tông , rẽ phải đi khoảng hơn 1 Km nữa , qua một con suối là đến xóm Dùng . Thày Mo Nhẻo ở trên một cái nhà sàn rộng mênh mông , trên lưng một quả đồi . Khu vực này khá đông dân , chủ yếu là người Mường . Cạnh nhà thày Mo Nhẻo cũng có một con suối rất đẹp , ôm vòng từ phía tay Hổ qua tay Long . Khi chúng tôi đến , Thày Nhẻo đi cúng cho người ta cách đó hơn chục Km chưa về . Thấy cảnh quá đẹp , người viết liền rủ ông bạn già mang máy ảnh đi săn hình . Bản làng người Mường ở khu vực này chủ yếu là nhà sàn , có một vài hộ có vẻ khá giả thì làm nhà xây kiểu mái bằng . Trong bản cũng có vài sạp bán thịt lợn lửng , cháo lòng , lòng lợn luộc , bia tươi có ướp lạnh hẳn hoi . Lâu lâu có một số người Mán đi bẫy thú rừng , mang thú về đây bán các loại như con Cúi ( giống một loại chuột lớn ) , tê tê , sóc .... Chiều về trên bản Mường thật đẹp . Một số trẻ em chăn trâu trở về , cho trâu tắm ở suối cười đùa nhộn nhịp làm cho ông bạn già của người viết tốn hết mấy cuộn phim . Một số trẻ khác thì lên rừng kiếm cây , đứa nào ở bụng cũng sề sệ một con dao để trong vỏ gỗ , chặt được cây rồi , chúng bó lại và thả theo suối về tới bản . Đằng trước bản là một cánh đồng lúa vàng rực lên dưới ráng chiều . Cuộc sống của dân bản ở đây có vẻ sung túc hơn khu vực nhà Thày Mo Thục .
Trong thời gian Thày Nhẻo đi vắng , hàng chục chiếc xe đã đến và khách ngồi chờ Thày chật cả căn nhà sàn rộng lớn. Họ ngồi uống nước , cười nói râm ran . Trông qua , có vẻ đa phần là khách quen của Thày vì họ tỏ ra rất thông thuộc nhà Thày . Người viết liền xà vào đám đông và tranh thủ phỏng vấn họ . Những người lên nhà Thày rất đa dạng và ở rất nhiều nơi : Hà nội , Hải phòng , Hải dương , và có người ở tít tận Lâm đồng . Đa phần họ là những người đang có khó khăn , trục trặc trong cuộc sống , làm ăn , tình duyên ....đến để nhờ Thày giúp đỡ . Trong số đó có một vài người , sau khi công việc được thành công thì lên tạ Thày . Cũng có một số người vì sao đó , phải lên tới lần thứ hai , lần ba ??
Tới gần tối thì Thày Mo Nhẻo mới về đến nhà . Với cái tuổi 75 , trông Thày còn khỏe mạnh và cường tráng lắm . Nét đặc biệt khi nhìn Thày , là đôi mắt tinh anh và đôi lông mày rất rậm . Thày có dáng đi rất nhanh nhẹn và có vẻ thâm trầm hơn Thày Thục . Theo lời Thày Nhẻo thì Thày có tới gần hai chục bà vợ ở khắp nơi chứ không chỉ có mười bà như Phóng viên HOÀNG ANH XƯỚNG đã viết . Xung quanh bản Mường Thày ở , đa phần là nhà các bà vợ và con cháu Thày . Thày còn có một trại ruộng cách đó gần chục Km . Nghe người viết tự giới thiệu và có lá thư của Phóng viên HOÀNG ANH XƯỚNG đưa ra , con mắt của Thày nhìn người viết trọng thị hẳn . Thày bảo : Anh là người nhà , để tới đêm xong mọi việc tôi sẽ nói chuyện với anh , bây giờ tôi phải làm cho đám người kia trước đã nhé . Người viết xin phép được ngồi xem Thày làm việc và xin phép ghi âm , chụp hình . Thày chỉ đồng ý cho hai việc , còn ghi âm thì tuyệt đối không . Sau đó , Thày kêu người nhà trải chiếu khắp cả cái nhà sàn . Hàng chục chiếc chiếu được trải ra , mội nhà một chiếc , ngồi thành từng cụm một . Giữa nhà , một mâm cơm , rượu được bày ra dài sọc . Thôi thì đủ thứ mồi , rượu của Liên hiệp quốc do những người khách mang đến , bày la liệt . Mọi người ngồi thành hai hàng bên bếp lửa đốt giữa nhà ăn nhậu , cười nói râm ran .
THÀY MO NHẺO VÀ CHỦ QUÁN TRÀ TRƯỜNG XUÂN
THÀY MO NHẺO VÀ BÀ VỢ THỨ 12
HÌNH ẢNH XỨ MƯỜNG THẠCH KIỆT .
Tan cuộc nhậu , nhà nào đi về chiếu của nhà đó . Thày Mo Nhẻo lần lượt làm cho từng nhà một . Cái khác của Thày Nhẻo so với Thày Thục là Thày Nhẻo sử dụng rất nhiều loại lá cây rừng để làm Nèm . Có một loại lá cây rừng là cây cỏ Rác được thày sử dụng nhiều hơn cả . Đây là một loại cây cỏ trông hơi giống như lá rau răm , nhưng không có mùi , mọc rất nhiều quanh nhà Thày . Cây cỏ Rác được Thày sử dụng làm Nèm ăn nói , ngoại giao cho người khác cảm mến , làm Nèm đòi nợ ...
Có một loại Ngải gọi là Ngải vàng , theo như cách gọi trong giới Bùa Ngải miệt Châu đốc - An giang được gọi là Ngải Nàng Thâm .Thày Nhẻo dùng củ Ngải vàng làm Nèm yêu và Nèm Cầu tài . Củ Ngải vàng được gọt vỏ và thái ra từng lát mỏng . Tuỳ theo công việc và mức độ năng nhẹ của công việc mà Thày dùng 7 lát hay 9 lát , đọc Chú vào và thả vào trong chai nước sạch cho thân chủ mang về sử dụng . Thày liên tục dùng hai đồng tiền cổ để xin Âm - Dương xem công việc định làm có hanh thông hay không . Công việc làm đến đâu , kết quả sẽ như thế nào , Thày đều báo trước cho thân chủ biết .
Trong thời gian thày Nhẽo mải làm nèm . Người viết tranh thủ hỏi chuyện những thân chủ của thày để biết công việc có hiệu quả đến đâu . Có một gia đình ở Hải phòng , có một cô con gái mới 18 tuổi , rất xinh đẹp . Nhà mải buôn bán lại giầu có nên mặc sức cô bé ăn chơi , bỏ cả học hành . Chẳng may , trên đường Thiên lý , vô phúc lại gặp một tên nghiện xì ke . Cô bé mê hắn như điếu đổ , luộn trộm tiền nhà cung phụng cho hắn . Lần cuối cùng , cô bé gom một mẻ lớn và theo người tình xì ke vào tận Sài gòn lập một mái lều tranh với hai trái tim vàng , thêm một xấp tiền Đô chôm của Bà già . Nghe có người chỉ , bà lặn lội lên tận xứ Mường này nhờ Thày Nhẽo làm Nèm kêu về . Chỉ chưa đầy một tuần sau , cô bé bỏ người tình xì ke quay đầu hồi cố hương . Lần này bà lên Thày , một mặt để cảm tạ Thày , một mặt xin Nèm làm ăn để bù vào chỗ hao hụt trong cơn bão vừa qua .
Cuộc đời của Thày Mo Nhẻo cũng hết sức kỳ bí . Từ nhỏ , Thày đã được học nghề của bà cô trong gia đình , chuyên về các loại cúng tế , Nèm , chài . Trong các khoa cúng Linh , thày rất rành về các loại cúng Ma chữa bệnh . Mỗi khi có người bệnh , Thày liền đến xem , tìm hiểu xem là ma gì : Ma mỏ đỏ , Ma đồi , Ma suối , Ma cây cao bóng cả ( Cây Đa , Cây Si ) , Ma Yêu tinh , Ma Thấp Nhan ( Là ma chết ở trên đồi ) , Ma May hay làm cho người điên rồ ....Ma trùng tang liên táng, chết không thối ...Thày lăn lộn khắp nơi để tìm Thày học nghề . Từ Suối Rút Hòa bình đền Điện Biên Phủ , nơi nào Thày cũng đã ở qua . Hết học Nèm của người Mường lại đến học Chài của người Mán ( Người Mán có Thuật Chài rất ghê sợ ) .Họ có thể Chài sắt , Chài Đinh vào bụng nạn nhân . Có khi , với chỉ hai mảnh đóm tre, đọc chú vào và chôn hai bên cổng nhà kẻ thù , thì gia đình đó khuynh gia , bại sản . Thày học cả hai chiều : Chài và giải Chài , nèm và giải Nèm . Qua nghiên cứu , người viết thấy những Huyền thuật này tương tự những Huyền thuật của người Thượng trên Cao nguyên .
THAY LỜI KẾT .
dienbatn xin nhường lời kết cho Phóng viên HOÀNG ANH SƯỚNG :
Cần sự lý giải về một hiện tượng tâm linh của văn hoá Mường
Trở lại với nhà văn Nguyễn Hữu Nhàn, người đã có hàng chục công trình nghiên cứu về văn hoá Mường Thanh Sơn. Trao đổi với chúng tôi tại tư thất ở Khu tập thể Di Lâu, thành phố Việt Trì về vấn đề: có hay không sự linh nghiệm của phép thuật nèm chài, nhà văn khẳng định: “Chài nèm là có thật”. Theo “Cổ sử Việt Nam” của Đào Duy Anh thì Vua Hùng chính là người Lạc Việt có nhiều phép thuật, quyền năng, phục được các bộ lạc, làm thủ lĩnh mà xưng là Hùng Vương. Xứ Mường Thanh Sơn, đất bản bộ của Vua Hùng còn in đậm phong tục tập quán, lễ nghi tín ngưỡng, chế độ thổ tù lang đạo, ruộng đất nhà lang..., đặc biệt, những truyền thuyết dân gian về vua Hùng, về Thánh Tản Viên còn rất nhiều. Pháp thuật thần bí của người Lạc Việt mà sử sách thời Trang Vương bên Tàu gọi là phương thuật hay Việt phương nay còn sót lại ở xứ Mường chính là nèm chài, bùa mê ngải lú... Cách đây bốn năm, trong hội nghị giữa nhóm các nhà khoa học của Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia với Sở văn hoá Phú Thọ bàn về vấn đề “nghiên cứu văn hoá Mường Phú Thọ”, nhà văn Nguyễn Hữu Nhàn đã tha thiết đề nghị cần nghiên cứu sớm phương thuật của người Mường để làm sáng tỏ bức màn tâm linh kỳ bí này song rất tiếc, cho đến nay, vẫn cha ai đoái hoài tới. Riêng tôi, lặn ngụp mấy ngày ở xứ Mường Thanh Sơn để viết phóng sự này, không có ý tuyên truyền về những điều nhảm nhí, mê tín dị đoan... mà đơn giản chỉ là kể một cách trung thực những điều mắt thấy tai nghe đang lưu truyền trong dân gian để các nhà khoa học và bạn đọc tham khảo. Chuyện thuật nèm chài linh nghiệm đến đâu, cần phải tiếp tục nghiên cứu, đối chứng, tìm hiểu trong thực tế...
ĐÔI ĐIỀU ƯỚC VỌNG .
Chuyện Bùa - Chú , Ngải nghệ thực là xưa như trái đất . Tuy nhiên chính vì cái " Xưa " đó mà người viết đã cố công tìm hiểu , mong tới ngọn nguồn . Nọc rắn rất chi là độc , nhưng nếu không nghiên cứu tường tận về rắn , đến khi bị rắn mổ rồi lấy ai cứu đây . Nhân - Duyên , Nghiệp - Quả thì ai mà chẳng biết . Nhưng nếu chỉ vì Nhân - Duyên , Nghiệp - Quả mà khi gặp bệnh không chịu chữa trị - Nằm chờ trái sung Nghiệp - Quả rụng thử hỏi có nên không ? Mặt khác nữa , chính những cái đó cũng là một phần Bản sắc Văn hóa của từng vùng , truyền trong dân gian hàng mấy nghìn năm - Của cải và kinh nghiệm của ông cha để lại - Liệu có nên vội chụp cho nó cái mũ Mê tín dị đoan không ???
Kết của , tỷ lệ thành công của việc dùng Bùa - Chú , Ngải - Nghệ như thế nào ??? Chưa có ai thống kê và nghiên cứu tường tận cả . Chỉ cần biết rằng : cái gì tồn tại lâu dài , dai dẳng cả mấy nghìn năm - Tự bản thân nó đã là một sự hợp lý rồi .
Nếu chúng ta chỉ vì cái mũ Mê tín - Dị đoan mà không nghiên cứu vấn đề này cho tường tận , những nước khác họ đầu tư nghiên cứu , và nếu họ thành công trong phương diện điều khiển con người từ xa - Thì quả thật là nguy hiểm . Trong các phim ảnh giả tưởng của nước ngoài _ Vấn đề điều khiển ý nghĩ và hành động của con người từ xa đã được nêu ra rất cụ thể và thực ra đã rất gần gũi với những cách dùng trong Huyền thuật rồi . Người viết , bỏ công sức , tiền bạc , lăn lộn từ Nam ra bắc , Tử Lào tới Miên ,.... không phải nhằm tuyên truyền cho Huyền thuật hay sử dụng Huyền thuật vào mục đích riêng mà chỉ có mong mỏi ghi chép lại những Bí thuật cổ xưa - Hy vọng đến một lúc nào đó có sự quan tâm , nghiên cứu tường tận về vấn đề này của các nhà Khoa học .
Cứu một mạng người bằng xây mười cái Chùa . Gặp chết mà không cứu - Cứ đổ cho Duyên - Nghiệp thì thà chẳng có Đạo còn hơn .
Vài dòng tản mạn - Hiểu biết còn Thô lậu _ Nếu có gì không phải _ Mong mọi người bỏ quá và chỉ giáo cho .
Thân ái . dienbatn .
