Tương truyền Niên là một con quái vật đầu có sừng, hình dáng là sự pha trộn giữa rồng với kỳ lân. (Ảnh: Twitter)
1. Quái vật đêm giao thừa
Tương truyền, vào thời cổ đại dưới đáy biển sâu có một con quái vật tên Niên sinh sống. Mỗi năm một lần con vật này lại lên bờ, vào làng để tìm kiếm thức ăn gồm các loài động vật và cả con người. Để bào toàn tính mạng, vào những ngày này dân làng sẽ rời nhà để trốn đi nơi khác.
Một năm nọ, có một người ăn xin đến làng tìm nơi trú ẩn nhưng vì lo chạy trốn nên không ai quan tâm đến người ăn xin này. Cuối cùng, có một bà lão đã ra tay cứu giúp và để trả ơn người ăn xin hứa sẽ giúp bà đuổi con Niên đi nơi khác.
Để thực hiện lời hứa của mình, người ăn xin bắt tay vào việc trang trí nhà cửa. Đêm đến, con Niên vào làng, nó lùng sục khắp nơi để tìm người rồi bỗng nhiên dừng lại trước ngôi nhà với cánh cửa được dán giấy đỏ của bà cụ.
Một lúc sau, con vật bỗng gầm lên tức giận. Tiếp đó, tiếng pháo hoa vang lên ầm ĩ khiến con vật run lên vì sợ hãi. Và khi nó nhìn thấy người ăn xin đứng trước cửa trong bộ quần áo màu đỏ thắm, miệng tươi cười, con Niên liền hoảng sợ bỏ chạy.
Khi mọi người trở về làng vào sáng hôm sau, ai nấy cũng đều ngạc nhiên vì nhà cửa vẫn còn nguyên vẹn. Khi nghe kể lại sự việc, họ nhận ra rằng chính những âm thanh ầm ĩ và màu đỏ là điểm yếu của con Niên.
Từ đó về sau, vào đêm Giao thừa, mọi người đều trang trí nhà cửa bằng tông màu đỏ rồi quây quần ăn tối bên nhau. Vào lúc nửa đêm, pháo hoa sẽ được đốt và mọi người sẽ mặc những bộ quần áo mới màu đỏ đi chúc Tết cho nhau. Và tục lệ này vẫn được suy trì cho đến ngày nay.
2. Những linh hồn ma quỷ và câu đối đỏ
Quay trở lại với câu chuyện con Niên. Được biết, đồ vật được người ăn xin treo trước nhà bà cụ để xua đuổi con Niên chính là một cặp câu đối đỏ. Từ đó về sau nhiều người tin rằng, những câu đối này chính là khắc tinh của các loài quái vật và quỷ dữ.
Truyền thuyết dân gian Trung Quốc cho rằng, vào ban đêm các loài ma quỷ sẽ xuất hiện đi lang thang khắp mọi nơi và quấy phá người dân. Chúng chỉ trở về địa ngục vào lúc bình minh sáng ngày hôm sau. Vì thế, những câu đối đỏ sẽ giúp bảo vệ con người vào ban đêm.
Cặp câu đối giống như hai “vị Thần” bảo vệ lối ra vào của một ngôi nhà. Bất cứ ma quỷ nào muốn làm hại con người vào ban đêm đều sẽ bị hai ‘vị Thần’ này bắt giữ và mang cho hổ ăn.
Thông thường, những câu đối sẽ được viết trên những tấm bảng làm bằng gỗ đào được sơn đỏ thắm nhưng ở một số nơi người ta có thể thay thế bằng giấy đỏ.
Với ý nghĩa quan trọng như thế, không lạ gì cho đến thời điểm hiện tại, câu đối đỏ luôn là một trong những món đồ trang trí được người dân Trung Quốc và một số quốc gia ở châu Á yêu thích vào hàng bậc nhất.
3. Đưa may mắn vào nhà
Một đồ vật để trang trí vào dịp Tết cũng được ưa chuộng không kém là chữ thư pháp. Từ thường được sử dụng nhiều nhất là chữ phúc (福) mang ý nghĩa may mắn, tốt lành. Nhưng nếu để ý kĩ bạn sẽ thấy chữ 福 luôn luôn bị đảo ngược.
Nhiều người cho rằng nguồn gốc của việc này bắt đầu từ triều đại nhà Minh. Theo đó, vào một năm nọ, hoàng đế đã ra lệnh cho mỗi gia đình đều phải trang hoàng nhà cửa đón Tết bằng cách dán chữ 福 ở phía trước cửa nhà.
Chữ 福 thông thường se được viết trên giấy đỏ theo phong cách chữ thư pháp.
Vào đúng ngày năm mới, vua sai quan binh đến từng nhà để kiểm tra thì phát hiện chủ nhân của một ngôi nhà đã vô tình dán ngược chữ phúc (福) lật úp xuống dưới.
Sau khi hay tin, nhà vua đã ra lệnh chém đầu cả nhà để trừng phạt. Rất may hoàng hậu đã có mặt kịp thời ngăn cản với lời giải thích rằng: “Chữ phúc (福) lật ngược lại trở thành chữ đồng âm với từ đến (到—đáo). Khi lật ngược, từ 福 sẽ có nghĩa là phúc lộc đến rồi”.
Lời giải thích này làm hoàng đế cảm thấy rất hài lòng và ra lệnh tha cho gia đình người nọ. Kể từ đó, mọi người đều trang trí chữ 福 đảo ngược trước cửa nhà để chào mừng năm mới và tưởng nhớ đến vị hoàng hậu tốt bụng.
TAMTHUC
4. Há cảo và đôi tai
Há cảo là món ăn được yêu thích vào dịp Tết của người Trung Quốc. Nhiều người nói rằng há cảo có hình dáng giống như thỏi vàng hay thỏi bạc. Một số người lại cho rằng chúng trông giống như những cái tai của con người.
Được biết, tục lệ ăn há cảo ngày Tết có liên quan đến thần thoại về Nữ Oa nương nương. Theo truyền thuyết, Nữ Oa là vị Thần Sáng tạo, bà đã dùng đất bùn của con sông Hoàng Hà phỏng theo hình dáng của mình để nặn ra con người.
Tuy nhiên khi mùa đông đến, đôi tai của loài người rất dễ bị rơi ra vì tê cóng. Vì vậy, lúc này Nữ Oa đã nghĩ ra một cách. Bà luồn dây qua tai của con người, khâu lại và dùng răng cắn đoạn chỉ đi, việc này giúp cho đôi tai của con người không bị rơi ra nữa.
Về sau, để tưởng nhớ việc làm của Nữ Oa, cứ đến dịp Tết nguyên đán, thời tiết rất lạnh giá, mọi người lại lấy bột làm ra một loại bánh có hình dạng giống như đôi tai người.
5. Nguồn gốc của rượu Đồ Tô – đặc sản của mùa xuân
Vài dịp Tết, ở Trung Quốc có rất nhiều đồ uống được yêu thích, trong đó đặc biệt nhất có lẽ chính là rượu Đồ Tô.
Truyền thuyết kể lại rằng, vào một năm nọ, một trận dịch hạch lớn đã bùng phát tại nhiều ngôi làng và cướp đi sinh mạng của rất nhiều người. Trong lúc mọi người không biết phải làm sao thì một người đàn ông trong làng đã lấy một số thảo mộc, lá cây và ngũ cốc cho vào trong các túi.
Đồ Tô là một loại rượu trắng thường được cất giữ trong những chiếc bình làm bằng gốm sứ.
Sau đó, người đàn ông này mang từng chiếc túi đến tặng cho những người hàng xóm và bảo họ ngâm túi vào trong nước. Vào dịp năm mới, mọi người lấy nước ra uống và nhận thấy rằng loại đồ uống kì diệu này đã cứu thoát họ khỏi bệnh dịch.
Sau đó, mọi người đã lấy tên ngôi nhà của người đàn ông để đặt tên cho loại rượu này gọi là rượu Đồ Tô. Cho đến ngày nay loại rượu này vẫn thường được sử dụng như một vị thuốc của y học cổ truyền Trung Hoa.
6. Nguồn gốc của bao lì xì
Ngày nay, việc tặng bao lì xì vào dịp Tết đã trở thành một nét văn hóa truyền thống.
Theo truyền thuyết, từng có một linh hồn ma quỷ xấu xa tên Sui thường xuất hiện vào đêm Giao thừa khiến nhiều đứa trẻ bị bệnh nặng.
Theo đó, khi xuất hiện con vật này sẽ vỗ vào đầu những đứa trẻ đang ngủ say 3 lần khiến những đứa trẻ bị đau đầu, sốt cao. Thậm chí sau khi chữa khỏi bệnh, chúng cũng trở nên ngớ ngẩn không còn bình thường như trước.
Vào một năm nọ, có một gia đình họ Quan sống tại thành phố Gia Hưng vì có con lúc tuổi đã cao nên cực kì yêu thương đứa trẻ này. Vào đêm giao thừa, sợ con Sui đến sẽ làm hại con mình nên cha mẹ cậu bé đã cho cậu 8 đồng tiền xu để đùa nghịch.
Cậu bé đã lấy giấy đỏ bọc lại những đồng xu rồi sau đó mở ra, liên tiếp như thế cho đến khi mệt ngủ thiếp đi. Thấy vậy, hai vợ chồng liền đặt những đồng tiền được gói trong giấy đỏ bên dưới gối cậu bé.
Đêm đến, con Sui xuất hiện. Khi nó muốn vươn tay chạm vào đầu cậu bé thì liền bị ánh sáng từ những đồng tiền phát ra làm cho hoảng sợ và bỏ chạy đi mất. Từ đó trở đi, cha mẹ thường tặng tiền gói trong phong bì đỏ cho trẻ vào mỗi đêm giao thừa để bảo vệ con mình.
7. Phong tục cúng Ông Táo
Táo quân được cho là vị thần theo sát cuộc sống của mọi người với vai trò là cầu nối của Ngọc Hoàng đến với muôn nhà.
Ông Táo được xem là vị Thần cai quản bếp núc và sinh kế của hạ giới. Hàng năm vào ngày ‘Tiểu niên’ tức Tết ông Táo (23 tháng Chạp), Táo quân sẽ quay trở lại thiên đình để báo cáo với Ngọc Hoàng về tình hình của mỗi gia đình trong suốt năm qua. Sau đó, ông Táo sẽ quay trở về hạ giới để ban phúc hay trừng phạt từng gia đình theo lệnh của Ngọc Hoàng.
Không những định đoạt cát hung, phước đức cho gia đình từ những việc làm đúng theo đạo lý của gia chủ và những người trong nhà; các vị Táo còn ngăn cản sự xâm phạm của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà. Ngoài ra theo học phái Lão Tử, ông Công là một vị thần trông coi việc thiện, ác của từng gia đình để cuối năm lên tâu Ngọc Hoàng.
Táo Quân thường trở về trần gian vào ngày thứ tư của năm mới, khi đó mọi người sẽ dâng lễ cúng để chào đón Ngài trở lại.
8. Thiên nga và lễ hội đèn lồng
Vào dịp lễ hội đèn lồng, mọi đường phố và nhà dân đều được thắp sáng bằng đèn lồng.
Lễ hội đèn lồng thường được tổ chức vào ngày 15 tháng Giêng âm lịch để đánh dấu sự kết thúc của một loạt lễ hội mừng năm mới. Giống như cái tên của nó, đây là đêm lễ hội dành riêng cho đèn lồng. Nhưng tại sao lại là đèn lồng?
Truyền thuyết kể lại rằng, một con thiên nga trên trời rất được Ngọc Hoàng yêu thích đã bị một người thợ săn giết chết trong một lần xuống trần dạo chơi. Ngọc Hoàng đã cử các thiên binh thiên tướng xuống trần đốt cháy ngôi làng để trừng phạt con người.
Một số vị thần không nỡ nhìn thấy bi kịch đó xảy ra nên đã bí mật xuống trần để cảnh báo và chỉ cách cho người dân thoát khỏi tai họa.
Vào đêm thiên binh thiên tướng được cử xuống, mọi người liền đốt pháo hoa và treo đèn lồng đỏ trước cửa nhà. Từ trên trời nhìn xuống trông giống như trần gian đang bị đốt cháy. Việc này giúp ngôi làng thoát khỏi sự trừng phạt của thiên đình.
Từ đó, truyền thống thắp đèn lồng vẫn thường diễn ra vào đâù năm mới cho đến tận ngày nay.
Theo Thời Đại
TAMTHUCNguồn:http://tinhhoa.net/8-cau-chuyen-than-thoai-ve-tet-van-duoc-luu-truyen-den-tan-ngay-nay.html