Tuy rằng đây dường như là một phát minh mang dáng vẻ hiện đại, nhưng sự thật thì đồng hồ báo thức đã được phát minh cách đây rất lâu, bởi người Hy Lạp cổ đại.
Ý tưởng về đồng hồ có chức năng báo thức có thể được truy nguồn về Ctesibius, một kỹ sư, nhà vật lý, và nhà toán học Hy Lạp cổ đại, sống ở Alexandria, Ai Cập lúc còn thuộc Hy Lạp.
Ctesibius (285–222 TCN) là cha đẻ của ngành khí lực học, một ngành kỹ thuật nghiên cứu xoay quanh khí ga hay khí nén. Ctesibius là một nhà khoa học vĩ đại đi trước thời đại. Thậm chí một số người miêu tả ông như một thiên tài thời cổ đại. Ông được biết đến nhiều nhất với 3 phát minh – máy bơm hút, đồng hồ nước, và hydraulis, dụng cụ âm nhạc tiền thân của đàn đại phong cầm. Những chiếc đồng hồ cổ nhất trong lịch sử là đồng hồ nước.
Một mô hình đồng hồ nước của người Hy Lạp. (Ảnh: Internet)
Đồng hồ nước được phát minh với mục đích theo dõi thời gian. Tất nhiên, để theo dõi thời gian thì không thành vấn đề. Tuy nhiên, để báo thức thì âm vang của nước chắc chắn là không đủ, nên cần thứ gì đó vang vọng hơn.
Chính vì vậy Ctesibus đã bắt tay chế tạo một hệ thống, trong đó sỏi sẽ rơi xuống một cái cồng tạo tiếng vang, và đây chính là đồng hồ báo thức đầu tiên. Các viên sỏi được thiết kế để rơi xuống cồng vào một thời điểm nhất định.
Một mô hình đồng hồ báo thức của người Hy Lạp. Trong mô hình này, nước sẽ chảy từ bình thứ nhất xuống cái bình thứ hai với tốc độ không đổi. Khi nước trong bình thứ 2 ngập đầy, nó sẽ làm nghiêng cái đĩa đựng các viên bi kim loại, khiến chúng rơi xuống cái hũ bên cạnh tạo tiếng vang, đánh thức người sử dụng. (Ảnh: Internet)
Plato, một triết gia Hy Lạp cổ đại cũng đã xây dựng phiên bản đồng hồ báo thức của riêng mình. Không hài lòng với việc học sinh của ông liên tục ngủ muộn, ông đã thiết kế một hệ thống báo thức cấu tạo từ các bình gốm đựng nước. Có bốn bình gốm, bình này đặt trên bình kia theo một trục thẳng, nối với nhau bởi một cái ống dài. Khi bình thứ hai trở nên ngập nước, lượng nước sẽ nhanh chóng đổ dồn xuống bình thứ 3 ở dưới, ép lượng khí trong bình thoát ra tức thì, tạo ra một tiếng huýt sáo giống ấm đun nước trà. Phát minh của Plato đã thành công; những người dùng chiếc “đồng hồ báo thức” tự chế này khó có thể ngủ nướng được nữa.
Mô hình đồng hồ báo thức của triết gia Plato. (Ảnh: Internet)