Những chiếc đĩa vàng chứa bản đồ vị trí Trái đất được NASA đặt trên 4 tàu vũ trụ phóng ra ngoài hệ Mặt trời từ hơn 40 năm trước đã châm ngòi tranh cãi về nguy cơ chạm trán người ngoài hành tinh.

Đĩa vàng khắc bản đồ Trái đất trên bộ đôi tàu Voyager. (Ảnh: NASA)

Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) trong thập niên 1970 đưa những chiếc đĩa vàng thể hiện vị trí của Trái đất lên 4 tàu vũ trụ với hy vọng có thể liên lạc với người ngoài hành tinh.

Tiến sĩ Frank Drake thiết kế tấm bản đồ đặt trên tàu vũ trụ Pioneer 10 và 11 phóng vào các năm 1972 và 1973. Những bản đồ tương tự cũng được đưa lên tàu thăm dò Voyager 1 và Voyager 2 của NASA phóng lên không gian năm 1977.

Trong đó, 2 tàu vũ trụ Voyager đạt khoảng cách xa Trái đất nhất từ trước đến nay. Một tàu đã đến được vùng không gian liên sao (interstellar) còn tàu con lại đang ở vùng nhật sao (heliosheath).

Sau hơn 40 năm, Tiến sĩ Drake mới đây thừa nhận rằng quyết định này có thể dẫn đến thảm họa diệt vong cho nhân loại.

Tấm bản đồ hé lộ vị trí Trái đất

Những chiếc đĩa vàng không giống bất kỳ tấm bản đồ nào con người từng tạo nên trước đây. Nó giống như một dạng mật mã với hy vọng trí thông minh ngoài Trái đất có thể hiểu và giải mã được.

Câu hỏi đặt ra là, làm cách nào có thể tạo ra tấm bản đồ mà người ngoài hành tinh có thể hiểu được? Việc xác định vị trí trong không gian là điều không hề dễ dàng, bởi ở đó không có khái niệm hướng Đông, Tây, Nam, Bắc.

Phác họa các ngôi sao gần Trái đất cũng là điều vô nghĩa nếu tấm bản đồ được tìm thấy sau hàng tỷ năm. Khi đó có quá nhiều thứ thay đổi, các ngôi sao có thể đã chết và nổ tung từ lâu.

Đối với Drake, ông đã nghĩ ra cách tạo nên bản đồ bằng sao xung (pulsar), hay còn gọi là các ngọn hải đăng trong vũ trụ. Đĩa kim loại đặt bên trong tàu Pioneer khắc họa hình một người đàn ông và một người phụ nữ đứng dọc theo bản đồ sơ lược của Trái đất, kèm theo vị trí sao xung.

Sao xung là các sao neutron xoay rất nhanh. (Ảnh: kampfwurst)

Khi những ngôi sao có khối lượng lớn hơn Mặt trời đi đến cuối chu kỳ, chúng tạo nên một vụ nổ lớn, để lại các chùm tia có cường độ mạnh, tồn tại trong hàng triệu, hàng tỷ năm gọi là pulsar.

Mỗi pulsar đều đặc biệt, không hề giống nhau và có thể dễ dàng nhận biết. Pulsar có thể yếu đi sau một khoảng thời gian dài nhưng trí thông minh ngoài hành tinh có thể tính toán để biết được rằng pulsar đã tồn tại bao lâu và thời gian tấm bản đồ được tạo nên.

Nếu như người ngoài hành tinh biết được pulsar là gì, họ sẽ biết nơi các hành tinh chết đi. Tổng hợp các thông tin, họ có thể tìm được đường đến Hệ Mặt trời.

Drake thảo luận với nhà thiên văn Sagan và cả hai đã đưa ra quyết định cuối cùng. Ông vẽ tấm bản đồ bằng 14 tia pulsar. Các tia này đều quy tụ lại ở Mặt trời, nơi quan trọng nhất mà các nhà thiên văn học muốn người ngoài hành tinh biết đến.

Giải mã thành công tấm bản đồ đồng nghĩa là xác định được vị trí Mặt trời và khoảng thời gian tàu vũ trụ được phóng đi.

Ngoài ra, các đĩa vàng còn chứa những âm thanh thu từ thiên nhiên, như núi lửa phun trào và sấm sét, cũng như tiếng ồn gắn liền với đời sống nhân loại, chẳng hạn tiếng tàu hỏa, xe ngựa và thậm chí cả nụ hôn giữa hai mẹ con.

Mối nguy hiểm tiềm ẩn?

Khi phóng các tàu vũ trụ vào những năm 70, các nhà thiên văn học không biết đến sự tồn tại của các hành tinh khác ngoài Hệ Mặt trời. Ngày nay, mọi người đều biết rằng, có vô số hành tinh tồn tại trong thiên hà, và không ít hành tinh có kích thước giống như Trái đất có thể chứa sự sống.

Lúc này, các nhà khoa học bắt đầu lo ngại khả năng tìm thấy người ngoài hành tinh, bởi chúng ta không biết họ có thân thiện với con người hay không.

“Vào thời đó, tất cả cộng sự của tôi đều là người lạc quan, tin rằng người ngoài hành tinh rất thân thiện“, National Geographic hôm 15/8 dẫn lời Tiến sĩ Drake. “Không ai nghĩ tới, dù chỉ trong vài giây thoáng qua, rằng đây có thể là một việc làm nguy hiểm“.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Drake cũng nói rằng khả năng người ngoài hành tinh nhận được thông điệp rất nhỏ. “Tàu vũ trụ đang bay với tốc độ 10 km/s. Xét theo khoảng cách thông thường giữa những ngôi sao, tàu sẽ mất nửa triệu năm để đi từ ngôi sao này đến ngôi sao khác ở tốc độ hiện tại“, tiến sĩ Drake nói.

Nếu nền văn minh ngoài Trái đất có radar cực mạnh, họ sẽ bắt được tín hiệu từ Voyager. Nhưng có lẽ khả năng đó là rất thấp, ông Drake nói.

Âm thanh, hình ảnh và tấm bản đồ mô tả vị trí Trái đất có lẽ sẽ được tàu Voyager mang đi một cách thầm lặng trong vũ trụ cho đến khi con tàu ngừng hoạt động hoàn toàn.

Tiến sĩ Drake không phải chuyên gia đầu tiên cảnh báo về nguy cơ khi liên lạc với người ngoài hành tinh. Giáo sư Stephen Hawking, nhà vật lý thiên văn nổi tiếng, nhấn mạnh việc gặp gỡ những loài đến từ hành tinh khác có thể xóa sổ loài người.

Theo giáo sư Hawking, nếu người ngoài hành tinh tìm thấy Trái đất, nhiều khả năng họ sẽ muốn xâm lược và thuộc địa hóa hành tinh của chúng ta, tương tự như khi những thổ dân châu Mỹ chạm trán nhà thám hiểm Christopher Columbus.

TinhHoa tổng hợp