Cả ba gia lớn là Phật gia, Đạo gia và Nho gia đều dạy con người phải tu tâm dưỡng tính. Từ thể nghiệm của sinh mệnh, người ta đúc kết ra, đời người có 20 tu dưỡng lớn nhất. Nếu một người có thể căn cứ vào đó để lưu giữ lại cái tốt và bỏ đi cái xấu thì sẽ trở thành người hoàn thiện hơn.

1. Tu dưỡng lớn nhất đời người là khoan dung, tha thứ

Mọi người đều hy vọng bản thân mình là một người có tu dưỡng. Vậy tu dưỡng lớn nhất của đời người là gì? Chính là khoan dung, tha thứ.

Có câu nói: “Nghiêm dĩ luật dĩ, khoan dĩ đãi nhân” ý nói, lấy nghiêm khắc làm kỷ luật cho bản thân mình và lấy khoan dung rộng lượng để đối xử với mọi người. Chúng ta đối đãi với người cần phải khoan hồng độ lượng, cần phải bao dung.

Cho dù người khác đối đãi chúng ta tốt hay không tốt, chúng ta đều có thể bao dung họ. Đây mới là tu dưỡng lớn nhất của đời người.

2. Thu hoạch lớn nhất đời người là biết đủ

Mỗi người đều hy vọng bản thân mình có tiền bạc, nhà cửa, đạt thành tựu, và có nhiều thu hoạch. Vậy cái gì là thu hoạch lớn nhất đời người? Đó chính là cần có khả năng biết đủ, biết thỏa mãn.

Nếu một người không thấy đủ, không thấy thỏa mãn thì cho dù có “ngủ tại thiên đường” cũng sẽ cảm thấy như đang ở địa ngục.

Nếu một người biết đủ, biết hài lòng thì họ sẽ thấy cho dù ở nơi tồi tệ như địa ngục cũng sẽ thấy như ở thiên đường. Cho nên biết đủ là thu hoạch lớn nhất của đời người.

3. Sở hữu lớn nhất đời người là cảm ơn

Người nào là người giàu có nhất? Người nào là người nghèo khổ nhất? Người nghèo là người luôn muốn đạt được nhiều hơn từ người khác. Còn người giàu luôn mang trong mình lòng biết ơn, thời thời khắc khắc muốn giúp đỡ người khác. Cho nên, một người có thể cảm ơn, quý trọng phúc thì người ấy là người giàu có nhất.

4. Mỹ đức lớn nhất đời người là từ bi

Mỹ đức lớn nhất của con người không phải là ở lớn lên có được dung mạo thật xinh đẹp, cũng không phải có thật nhiều của cải, rất nhiều tài năng, mỹ đức lớn nhất của đời người là từ bi.

Cho nên, đời người thà rằng khuyết thiếu tài cán, khuyết thiếu học vấn, nhưng không thể không có từ bi. Lòng từ bi mới là mỹ đức chân chính của mỗi người.

5. Niềm vui lớn nhất đời người là pháp lạc

Nhiều người thường mong tìm kiếm niềm vui bằng những thứ ở bên ngoài mình. Ví dụ như nghe được một câu khen ngợi thì vui mừng nửa ngày. Nhưng những hoan hỷ vui mừng này chỉ thoáng chốc là đã qua đi.

Nhiều người hy vọng đạt được niềm vui từ tiền tài, nhưng tiền tài cũng như nước chảy, thoáng chốc là dùng hết.

Nhiều người hy vọng đạt được niềm vui trong những chuyến du lịch đó đây, nhưng những chuyến đi dù dài thì cũng chỉ nháy mắt một cái là qua đi, niềm vui cũng sẽ biến mất.

Chỉ có một loại niềm vui là vĩnh hằng, đó chính là Pháp lạc. Pháp lạc chính là niềm vui của tri thức, của tu hành, của quan điểm, là niềm vui vĩnh hằng, vĩnh viễn không bị tiêu tan đi mất.

6. Tâm bệnh lớn nhất đời người là ích kỷ

Thân thể con người vốn là bằng xương bằng máu thịt. Cho nên thân thể sẽ khó tránh khỏi già nua, bệnh tật và cái chết.

Kỳ thực tâm bệnh trên tâm lý càng lớn hơn, vậy tâm bệnh trên tâm lý là gì? Đó chính là ích kỷ. Con người bởi vì ích kỷ nên tấm lòng hẹp hòi, tâm không đại lượng, khó có thể đạt thành tựu, không thể thăng hoa bản thân. Cho nên, một người ngoài việc phải chú ý giữ gìn sức khỏe ra thì còn cần phải chữa khỏi tâm bệnh “ích kỷ” của bản thân mình.

7. Sai lầm lớn nhất đời người là tà kiến

Một người nếu như phạm sai lầm, mà sai lầm ấy là sai lầm về sự việc thì còn có thể sửa chữa. Còn nếu như trên nhận thức có sự sai lệch (tà kiến) và tư tưởng có sự sai lầm thì đó chính là sai lầm lớn nhất của đời người.

Người “tà kiến” thường không những không biết tự quy chính lại bản thân, mà còn luôn tự cho mình là đúng. Đây là căn bệnh mà trong xã hội hiện đại ngày nay rất nhiều người dễ dàng phạm phải. Điều này thật sự là rất đáng sợ!

8. Phiền não lớn nhất đời người là dục vọng

Có người nói: Thế gian tràn ngập những ưu lo khổ não, bởi vì thế giới này vốn dĩ là như thế, ai cũng đều phải đối mặt, không có ai là ngoại lệ.

Ví như chúng ta đối với dục vọng về tiền tài, sắc đẹp,  ăn uống, dục vọng đối quyền lực và địa vị thì đều mong muốn đạt được. Vì thế khi những dục vọng này phát sinh, mà lại không cách nào đạt được thỏa mãn thì sẽ cảm thấy phiền não. Cho nên, phiền não lớn nhất của đời người chính là dục vọng.

TAMTHUC

9. Kẻ thù lớn nhất đời người là chính mình

Mọi người thường coi những người đối xử không tốt với mình là kẻ thù của mình. Kỳ thực, kẻ thù của mình không phải là người khác mà là chính bản thân mình.

Bởi kẻ thù từ bên ngoài thì sẽ dễ nhận biết, dễ phòng bị, ngược lại là bản thân mình không dễ nhận thức được chính mình, không dễ hiểu rõ, không dễ khống chế và xử lý.

Chúng ta thường không cấm đoán được những ham muốn của bản thân và không hóa giải được sự oán hận trong lòng mình. Vì thế, chúng ta trở thành kẻ thù lớn nhất của bản thân mình.

10. Bi ai lớn nhất đời người là vô tri

Bi ai lớn nhất đời người không phải là không có tiền, không có thế lực, cũng không phải là không có địa vị, hay không có nghề nghiệp…

Bi ai lớn nhất của đời người là vô tri, không hiểu lý, không nhìn nhận rõ chân tướng của thế gian, không thể nhìn nhận rõ quan hệ của mình và người, không thể thấy hết nhân duyên và nhân quả của thế gian. Đây mới chính là bi ai lớn nhất của đời người.

(Còn tiếp…)

Hoàng Mai (biên dịch)

TAMTHUC:

• Vì sao cổ nhân dạy: Cả đời người cần phải học được chữ “khoan dung tha thứ”?
• Chỉ người có tu dưỡng mới trở thành người cao quý