du-bi-tuoc-het-chuc-vi-la-hien-si-van-ngang-mat-len-troi-cuoi-lon

Dù bị tước hết chức vị, là hiền sĩ vẫn ngẩng mặt lên trời cười lớn

Yến Tử chậm rãi nói: “Quốc quân đã chết, trở về đâu đây? Quốc quân vì ích lợi của quốc gia mà chết, thì thần tử sẽ vì quốc quân mà chết; quốc quân vì ích lợi của quốc gia mà lưu vong, thần tử cũng sẽ đi theo lưu vong; quốc quân chỉ là vì tư lợi của mình mà chết, mà lưu vong, vậy thì hạ thần tại sao phải vì ông ta mà chết, mà lưu vong? Vậy vì lý do gì mà bắt ta phải chết, phải lưu vong?”.

Vừa nói xong, thì cửa nhà Thôi Trữ mở ra, Yến Tử bèn bước vào trong. Thôi Trữ nhìn thấy Yến Tử, luôn miệng nói: “Ngươi tại sao vẫn chưa chết, ngươi tại sao vẫn chưa chết?”.

Yến Tử đáp: “Họa loạn bắt đầu, ta không có mặt; họa loạn kết thúc, ta cũng không biết, ta tại sao phải chết? Ta nghe nói, lấy việc bỏ trốn để chứng tỏ mình là trung quân, người này sẽ không thể bảo vệ được quốc quân; lấy việc chịu chết để chứng minh mình là người có tiết nghĩa, thì không thể vì nước lập công. Ta chẳng lẽ là cung phi thị nữ của quốc quân sao? Hắn thắt cổ ta cũng theo thắt cổ, hắn chết ta cũng theo chết sao?”.

Nói xong, Yến Tử đưa tay ngả mũ ngồi xuống đất, đặt thi thể Tề Trang Công lên trên đùi của mình, cất tiếng khóc lớn. Khóc xong, Yến Tử đứng dậy rời đi.

Những thủ hạ khác khuyên Thôi Trữ: “Nhất định phải giết chết Yến Tử, không thể cho hắn đi”.

Thôi Trữ nói: “Yến tử thập phần hiền đức, là vị hiền sĩ. Tư cách, lời nói, việc làm của hắn, toàn bộ đều không sai. Dân chúng đều ủng hộ hắn! Không thể giết hắn, giết hắn, ta sẽ đánh mất lòng dân, vậy thì cuối cùng ta cũng xong!”

(Theo “Yến Tử Xuân Thu”)

Yến Tử nổi tiếng là bậc hiền tài thời Xuân Thu. Không những có trí tuệ thông minh tài ba, ông còn là một người hiền đức. Trong quá trình làm quan, Yến Tử đã không ngại đưa ra những lời can gián thiết thực cho vua, giúp ích cho đất nước. Khi không được vua trọng dụng, ông cũng không vì đó mà đau buồn hay tham luyến tiền tài, chức tước. Quan điểm của Yến Tử rất rõ ràng lành mạch, ông làm quan là để phụng sự cho lợi ích của đất nước và chúng dân.

Bởi vậy, ông là một vị quan phụ mẫu được lòng muôn dân. Chính vì điều này mà Thôi Trữ không dám động thủ, bởi giết hại hiền sĩ chính là đánh mất lòng dân. Làm quan như Yến Tử mới đúng là ích nước lợi dân, người đời nay đáng phải học tập.

Lê Hiếu biên dịch

Xem thêm: Yến Tử bàn về trị quốc: “Trị vì quốc gia, điều gì là nguy hại đáng sợ nhất?”

 

TAMTHUCNguồn:http://tinhhoa.net/bi-tuoc-het-chuc-vi-nhung-van-ngang-mat-len-troi-cuoi-lon-bac-hien-si-duoc-nguoi-doi-kinh-trong.html